چندی پیش، رسانه های اسلوونی وجود یک سند غیر کاغذی (یادداشت دیپلماتیک غیررسمی) را کشف کردند که به پتانسیل "انحلال" بوسنی و هرزگوین و ترسیم مرزهای جدید در امتداد خطوط قومی در بالکان می پرداخت.
مدتها پیش مردم در بوسنی و هرزگوین فهمیدند که اگر کسی در جایی شروع به "ترسیم" مرزهای جدید می کند، معمولاً به این معنی است که در بهترین حالت از نتیجه حوادث، این بوسنیایی ها هستند که باید در تبعید به سر ببرند.
پانزده سال پیش، رهبران صربستان و کرواسی مرزهای جدیدی را ترسیم کردند، همان مرزهایی که پیشینیان آنها در سال ۱۹۳۹ و در آستانه جنگ جهانی دوم ساخته بودند. هر دو بار حسن تعبیر "طراحی" به معنای گیرافتادن بوسنیایی ها در محاصره، موج کاروان های پناهندگان و وجود گورهای دسته جمعی برای مردم بوسنی و هرزگوین بود.
اسلوونی، به رهبری یانز یانشا، نخستوزیر اسلوونی، یک سیاستمدار راست افراطی که دارای روابط قوی با دیگر سیاستمداران راست افراطی در سراسر اروپا، از جمله رئیس جمهور مجارستان ویکتور اوربا، همچنین دارای روابط قوی در جمهوری صرب بوسنی، در بوسنی و هرزگوین است. جالب است در اوایل سال ۲۰۱۸، تحقیقات در مورد وام سنگینی که توسط یک بازرگان از جمهوری صرب بوسنی به حزب یانسا داده شد آغاز شد.
زمان چاپ مقاله مربوط به سند غیر کاغذی حائز اهمیت است چرا که اسلوونی از اول ژوئیه تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۱ ریاست شورای اتحادیه اروپا را بر عهده خواهد داشت. زمانی که انتظار می رود تلاش آنها برای پیشبرد و اجرایی کردن این سند غیرکاغذی در دستور کار قرار گیرد.
در طول این سالها، رهبران سیاسی صرب بوسنیایی و کروات بوسنیایی، با کمک متحدان خود در نهادهای دولتی صربستان و کرواسی، ایده انحلال بوسنی و هرزگوین را در خط کشی های قومی (نانوشته) دنبال کردند تا در "صربستان بزرگ" و "کرواسی بزرگ" ادغام شوند.
همه گیری کووید ۱۹، افزایش نفوذ روسیه و چین در منطقه بالکان، تلاش برای بی ثبات سازی در مونته نگرو و مقدونیه شمالی و ظهور ملی گرایی، پوپولیسم و افراط گرایی راست افراطی بار دیگر منطقه را با موقعیت دشواری مواجه ساخته است. شبکه ای از بازیگران راست افراطی، یعنی نخست وزیر مجارستان، فضای عمومی و گفتمان سیاسی را در منطقه و به طور فزاینده ای فراتر از آن پشت سر گذاشته است.
در فوریه ۲۰۱۸، جورجیا ملونی رهبر راست افراطی ایتالیا (که از او به عنوان هیتلر آینده اروپا هم یاد می کنند) با ویکتور اوربان دیدار کرد. در طول ملاقات آنها، یک نقشه جمعیتی از بوسنی و هرزگوین بر روی دیوار وجود داشت. هیچ توضیحی رسمی وجود نداشت، اما به نظر می رسد بدیهی است که بحثی در مورد جمعیت شناسی کشور صورت گرفته است. بعداً همان سال، عکس دیگری از اوربان، روبروی همان نقشه، منتشر شد که وی کتابی را در دست داشت که در سال ۲۰۱۷ توسط داگلاس موری منتشر شد با عنوان مرگ عجیب اروپا: مهاجرت ، هویت، اسلام. بحث اصلی آن این است که مهاجرت در حال نابودی اروپا است.
اوربان همچنین با دیگر سیاستمداران ناسیونالیست و راست افراطی در منطقه ارتباط برقرار کرده است: در سال ۲۰۱۹ وی با میلوراد دودیک، عضو صرب بوسنیایی در ریاست جمهوری BH دیدار کرد. پس از جلسه اوربان اظهار داشت که "شدت این روابط [با جمهوری صرب بوسنی] آن چیزی نیست که ممکن است باشد. ما قصد داریم روابط بین بوداپست و بانیا لوکا [مرکز اداری جمهوری صرب بوسنی] را تقویت کنیم. " دودیک پیش از این با هیئت های احزاب راست افراطی از ایتالیا، مجارستان و اتریش دیدار و گفتگو کرده بود.
اخیراً، اوربان دیدارهای منظم با الکساندر ووچیچ رئیس جمهور صربستان را نیز آغاز کرده است. نخست وزیر ملی گرای سابق مقدونیه شمالی، نیکولا گروفسکی برای فرار از مجازات زندان به دلیل خرید غیرقانونی مرسدس، در سال ۲۰۱۸ به مجارستان گریخت. وی همچنین مظنون بود که در پشت هجوم اوباش پارلمان مقدونیه در سال ۲۰۱۷ قرار دارد .
انتخابات سال ۲۰۲۰ در مونته نگرو ائتلاف طرفدار صربستان و روسیه را به قدرت رساند و باعث قطبی شدن جامعه و بی ثباتی کشور شد. این اتفاق پس از چندین سال نفوذ بدخیم خارجی در این کشور رخ داد که در سال ۲۰۱۶ با دستگیری چندین جاسوس روسی به دلیل تلاش ناموفق کودتا به اوج خود رسید .
از زمان انتخابات در مونته نگرو، انکار نسل کشی مسلمانان بوسنی در حال افزایش است. اخیراً وزیر دادگستری، حقوق بشر و اقلیتها از به رسمیت شناختن نسل کشی سربرنیتسا در سال ۱۹۹۵ تا زمانی که "بدون تردید مشخص شود" خودداری کرده است .
موج ایدئولوژی های راست افراطی و شبکه های رو به رشد در جنوب شرقی و شرق اروپا در حال افزایش است. جنگ سال ۲۰۱۴ در منطقه دونباس در اوکراین نشان داد که این شبکه ها به چه خوبی با یکدیگر ارتباط دارند. کروات ها در کنار نیروهای اوکراینی می جنگیدند در حالی که صربها از جدایی طلبان طرفدار روسیه حمایت می کردند. جنگجویان خارجی از منطقه در هر دو طرف درگیری شرکت می کنند و با شدت گرفتن درگیری ها، تعداد داوطلبان منطقه نیز بیشتر شده است.
پیوندهای بین واحدهای شبه نظامی و نخبگان سیاسی در منطقه که تا آن زمان مخفی بودند، سال گذشته کشف شد. هنگامی که میلوراد دودیک، عضو صرب بوسنیایی شورای ریاست جمهوری بوسنی و هرزگوین به عنوان رئیس جمهور بوسنی و هرزگوین، نماد مسیحی ارتدوکس را به وزیر امور خارجه روسیه اهدا کرد که بعدا مشخص شد در جریان جنگ در اوکراین به غنیمت گرفته شده بود که با روشن شدن این رسوایی، لاوروف بلافاصله این هدیه را به سفارت بوسنی و هرزگوین در مسکو بازگرداند. اما سفر ایالتی وزیر امور خارجه روسیه به بوسنی و هرزگوین باعث افزایش سطح رسوایی دیپلماتیک در این گونه ارتباطات گردید.
برای مدت طولانی، تهدید ایدئولوژی های راست افراطی و پوپولیسم در بالکان نادیده گرفته شده است که به آنها فرصت داده تا این تهدید ها ضمن گسترش رشد هم نماید به گونه ای که هم اکنون به مرحله ای رسیده ایم که ایدئولوژی ها و سیاست های آنها عادی شده و منطقه در معرض تهدید بی ثباتی است. به نظر می رسد بوسنی و هرزگوین در اولویت لیست اول همه این امور قرار گرفته است که در صورت عدم مخالفت با تهدید ایدئولوژی های راست افراطی، عواقب بالقوه خطرناکی برای بوسنیایی ها و سایر گروه های آسیب پذیر به دنبال خواهد داشت.
حکمت کارچیچ
محقق موسسه مطالعات بوسنی و هرزگوین، هولوکاست و مطالعات نسل کشی
نظر شما